Göç Dergisi

Algılar ve Gerçekler: Suriyeliler Bizden Daha Mı Zengin?

Recep Baydemir

Bu araştırma, ev sahibi halkın göçle gelenlere yönelik algılarının gerçeklikle örtüşüp örtüşmediğini Şanlıurfa’dan örnek bir araştırmayla test etmeye çalışmaktadır. Araştırma, Şanlıurfa örneği üzerinden, göç edenlere yönelik ev sahibi toplumda oluşan algı ve yargılarla gerçeklik arasındaki kopuk ilişkiye dikkat çekmektedir. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, veri toplama tekniği olarak anket tekniğine başvurulmuştur. Bu kapsamda, Şanlıurfa şehrinde Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı 45 mahallede rastlantısal/olasılıklı örneklem yoluyla, Suriyeli ve Şanlıurfalılardan oluşan toplam 720 gönüllü katılımcıya anket formu uygulanmıştır. Toplanan veriler, SPSS 22 Paket Programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Ortaya çıkan sonuçlar, her iki katılımcı grubun da sosyoekonomik olarak zayıf ve kötü durumda olduğunu ortaya koymakla birlikte, Suriyeli katılımcıların Şanlıurfalı katılımcılara oranla daha yoksul ve daha zor durumda olduklarını göstermektedir. Ancak, en önemlisi de bu araştırmanın ortaya koyduğu sonuçlar, “Suriyelilerin hepsi devletten maaş/yardım alıyor”, “Suriyeliler bizden daha zengin” şeklindeki bütün Suriyelilere genellenen bazı toplumsal algı ve yargıların gerçeklikle örtüşmeyebileceğini göstermektedir. Dolayısıyla, araştırma kapsamında elde edilen veri ve bulgular, ev sahibi toplumda göç edenlere karşı oluşan bu tür toplumsal algıları olduğu gibi kabul etmememiz ve bu tür toplumsal algılara her zaman temkinli yaklaşmamız gerektiğini ortaya koymaktadır.

TÜRKİYE'DE YAŞAYAN GÖÇMENLERİN KENTLİLEŞME SÜRECİNDE YAŞADIĞI SORUNLAR

meryem argüç

Türkiye’ye bireysel ve de kitlesel olarak birçok göç akını gerçekleşmiştir. Bunların arasında en çarpıcı ve güncel olanı, 2011 yılında Suriye’deki olaylar nedeniyle ülkemize milyonlarca nüfus akışıyla gerçekleşmiştir. Göçmenler vatandaşlık bağı gerektiren haklardan kısıtlanmışlardır. Türkiye’de bulunan göçmenlere yönelik sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel haklar tanınması bu kişilerin kentle uyumlanması, Türk yaşam standartlarına alışması, kendini bulunduğu yere ait hissetmesi ve bu minvalde sorumluluklarının farkına varması açısından önem arz etmektedir. Bir göçmenin kentli sayılabilmesi için bulunduğu ülkenin yerel halkıyla eşit düzeyde imkanlara ve fırsatlara sahip olması gerekmektedir. Kentlilik kriterleri olarak, düzenli ve geliri iyi olan meslekler edinme, eğitimde fırsat eşitliği, sağlık imkanlarından faydalanma, erişilebilir ve yaşanılabilir konut, sosyal ayrışmadan uzak, siyasal ve yerel karar alma mekanizmalarına katılım hakları sayılabilir. Göçmenlerin bahsedilen kentli haklarını elde edebilmeleri açısından birtakım çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Ancak gerçekleştirilen çalışmalar göçmenleri kentli olma yolunda bir adım öne taşımamıştır. Bu çalışma kapsamında Türkiye’de yaşayan göçmenlerin devlet politikaları çerçevesinde kente uyumu ve kamu kurum, kuruluş ve STK’ların (AFAD, Kızılay vb.) gerçekleştirdiği çalışmaların, göçmenlerin kentlileşme sürecine ne ölçüde sirayet ettiği saptanması amaçlanmıştır. Göçmenlerin kentlileşme düzeylerini belirlemede kriter olarak yerel halkın faydalandığı haklar esas alınmıştır. Çalışma literatür taraması yöntemiyle gerçekleştirilmiştir.

OECD/ILO (2018) Tarafından Hazırlanan Göçmenlerin Gelişmekte Olan Ülkelerin Ekonomilerine Katkılarının 5C Yaklaşımıyla İncelenmesi

Ömer Gökhan Ulum

OECD ve ILO tarafından 2018 yılında yayımlanan Göçmenlerin Gelişmekte Olan Ülkelerin Ekonomilerine Katkıları, göçün gelişmekte olan ülkeler üzerindeki ekonomik etkisine dair kapsamlı bir analiz sunmaktadır. OECD Kalkınma Merkezi ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün ortak çalışması olan bu rapor, Arjantin'den Tayland'a kadar on ortak ülkenin ekonomilerinde göçmenlerin oynadığı çok yönlü rolleri incelemektedir. Hem nicel hem de nitel yöntemler kullanılarak gerçekleştirilen bu çalışma, işgücü göçünün işgücü piyasalarını, ekonomik büyümeyi ve kamu maliyesini nasıl etkilediğini aydınlatmaktadır. Rapor, ayrıca göçmenlerin ev sahibi ülkelerin kalkınmasına olan olumlu katkılarını artırmayı hedefleyen kritik politika önerileri de sunmaktadır. Bu inceleme, Ulum (2024) tarafından geliştirilen Beş C yaklaşımını—Bağlam, İçerik, Eleştirel Analiz, Karşılaştırmalar ve Sonuç—benimseyerek bu önemli eserin güçlü ve zayıf yönlerini, daha geniş kapsamlı etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Mülteci Çocuklara Yönelik Tutumlar: Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çok Kültürlülük Yeterlilik Algılarının Etkisi

derya atalay

Araştırma, okul öncesi öğretmenlerinin çokkültürlü yeterlik algıları ile mülteci çocuklara karşı tutumlarını etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Türkiye genelinde farklı illerde görev yapan 207 okul öncesi öğretmeniyle yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında “Genel Bilgi Formu, Çokkültürlü Yeterlik Algıları Ölçeği (ÇYAÖ) ve Mülteci Öğrenci Tutum Ölçeği (MÖTÖ)” kullanılmıştır. Analizlerde kişisel bilgilerin frekans ve yüzdeleri verilmiş, ölçek puanları betimsel analizleri yapılmıştır. İkili değişkenlerde bağımsız örneklem t-Testi, üç ve üzeri değişkenlerde tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Öğretmenlerin mülteci öğrenci tutumunu etkileyen en önemli demografik değişkenler ve çokkültürlülük özelliklerinin neler olduğunun belirlenmesinde sınıflandırma analizlerinden CHAID analizi kullanılmıştır. Sonuç olarak çok kültürlü yeterlik algısı bilgi ve beceri düzeyi düşük olan öğretmenlerin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının daha olumsuz olduğu belirlenmiştir. 5 yıldan daha uzun süredir öğretmenlik yapan ve sınıfından mülteci olmayan öğretmenlerin mülteci öğrencilere yönelik olumlu tutumları daha düşüktür.

Kültürleşme ve Uyum Sürecinde Türkiye'de İç Göç: Çatışma ve Göç Kültürü Modeli

Betül Dilara Şeker

Çalışma, Türkiye'de yaşanan iç göç olgusunu çatışma ve göç kültürü modeli çerçevesinde inceleyerek kültürleşme kavramı bağlamında değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma yöntemi olarak kapsamlı bir literatür taraması yapılmış ve Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2018-2023 yılları arasındaki nüfus ve göç istatistikleri analiz edilmiştir. Bulgular, Türkiye'de son yıllarda iç göç sayılarının arttığını göstermektedir. Göç etme nedenleri arasında aile fertlerinden birine bağımlı olarak yaşanan göç, daha iyi yaşam koşulları arayışı, eğitim ve iş fırsatları öne çıkmaktadır. Çatışma ve göç kültürü modeline göre, bu veriler bireylerin yaşadıkları yerde psikolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel çatışmalar yaşadıkları ve bunların bir sonucu olarak yer değiştirdikleri şeklinde yorumlanabilir. Sonuç olarak, Türkiye'de iç göç olgusunun karmaşık yapısını anlamak için çatışma ve göç kültürü modelinin uygun bir çerçeve sunduğu ve kültürleşme kavramının göç sürecindeki sosyal-psikolojik etkileşimleri açıklamada önemli olduğu görülmüştür. Çalışma, iç göç sürecinin yönetimi ve tarafların uyumu için daha etkili politikalar ve programlar geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca, göçün etkilerinin ayrıntılı olarak incelenmesi ve ülkenin sosyal ve kültürel dinamiklerine odaklanılması gelecekteki araştırmalar için önerilmektedir.