Göç Dergisi

Göçmen Kadınlar ve Uyum: Seçim, Optimizasyon ve Telafi Modeli

tubanuur İnanç Bozkurt

Göç, tarih boyunca var olmuş ve var olmaya devam edecek, köklü değişim ve dönüşüm süreçlerini içinde barındıran sosyal bir olaydır. Günümüzde ise, artan etkisi ve yaygınlığı ile belirgin bir gerçeklik olarak gündeme gelmektedir. Göç, başlı başına zorlu bir süreç olmakla birlikte, göçmen kadınların maruz kaldığı toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılık, süreci onlar için daha da karmaşık ve güç hale getirmektedir. Bu süreçte kadınlar, erkeklere kıyasla daha dezavantajlı bir konumda bulunmaları nedeniyle özel olarak ele alınmalıdır. Kadınların göç sürecinde karşılaştıkları sorunlar uyum kapasitelerini olumsuz etkileyebilir ve sağlıklı bir uyum sürecini engelleyebilir. Bu bağlamda Seçim, Optimizasyon ve Telafi (SOT) Modeli, bireylerin kaynaklarını etkili kullanarak zorluklarla başa çıkmalarını destekleyen üç strateji sunar. Bunlar seçim yapma (seçim), mevcut kaynakları en iyi şekilde kullanma (optimizasyon) ve kayıpları telafi etmedir (telafi). Bu çalışma, göçmen kadınların uyum sürecini SOT Modeli çerçevesinde ele alarak, literatürdeki önemli bir boşluğu doldurmayı ve alanyazına yeni bir bakış açısı kazandırmayı hedeflemektedir.

Türkiye’de Suriyeli Göçmenler Arasında Erken Yaşta Evlilikler: Bir Literatür Taraması

yasemin gezer tuğrul

Erken yaşta evlilikler, çocuk ve ergenlerin eğitim, sağlık ve gelişim haklarını ihlal eden, toplumsal eşitsizlikleri ve yoksulluk döngüsünü pekiştiren çok boyutlu bir sorundur. Göç, savaş ve insani krizler, bu riskleri artırmakta ve özellikle sığınmacı ve mülteci çocuklar için erken evlilik olasılığını yükseltmektedir. Bu çalışma, Türkiye’deki Suriyeli göçmenler arasında erken yaşta evlilikleri doğrudan ele alan akademik literatürü tarayarak, bu evliliklerin nedenlerini, bireysel ve toplumsal sonuçlarını ve literatürdeki boşlukları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Analizler, ekonomik yoksunluk, göç ve savaşın yarattığı güvensizlik, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, aile baskısı ve kültürel normların erken evlilikleri teşvik ettiğini göstermektedir. Erken yaşta evlilikler, eğitimden kopuş, sağlık sorunları, psikososyal sorunlar ile toplumsal uyumda zorluklara yol açmakta; aynı zamanda kız çocuklarının sosyal kimliklerini, ekonomik bağımsızlıklarını ve güvenliğini etkilemektedir. Çalışma, politika yapıcılara bütüncül müdahaleler geliştirme konusunda öneriler sunmaktadır

Azerbaycan'dan Amasya'ya Uzanan Tarihi, Manevi Göç Yolu

Elm İrfan

Göç faktörü her zaman için sosyal ve tarihi gelişmelere yol açmıştır. Ve son iki yüz yılda göç süreçleri genişlemiş, şu anda belirli bir alaka düzeyi kazanmıştır. Tarihciler tarafından, sadece 1858-1865 yılları arasında Kafkasya`dan 600 bin ile 2 milyon arasında insanın Osmanlı Devleti`ne göç ettiği belirtilmektedir. Bu bağlamda, 19. ve 20. yüzyıllarda azerbaycanlıların Osmanlı Devletine göçü, özellikle Amasya gibi zengin tarihi ve kültürü, bilim adamları ile bilinen bölgeye yerleşimi, konuya bilimsel ve teorik bir yaklaşım gerektirmektedir. Savaşlar, zulümler veya doğal afetler nedeniyle çeşitli nedenlerle Amasya'ya göç eden azerbaycanlılar, Türkiye'nin bu cennet bölgesinde ulusal kimliklerini, dillerini ve manevi değerlerini koruyabilmişler. Genel olarak azerbaycanlıların Türkiye'ye göç tarihinin son iki yüz yılla sınırlı olmadığı, aksine ilk Orta Çağ'a kadar uzandığı da belirtilmelidir. Araştırdığımız dönem esas olarak 19. ve 20. yüzyılları kapsıyor. Şu anda Amasya'da Azerbaycan diaspora örgütü faaliyet göstermektedir. Bu bölgenin sosyal ve kültürel yaşamında aktif rol alıyorlar. Göç Dergisine sunulan konuyu tesadüfen seçmedik. Azerbaycan topraklarından Anadolu'ya, özellikle Amasya'ya manevi göç yolunu incelemek ve öğrenmek için yerel ve türk kaynaklarına dayalı bir araştırma yaptık.

Suriyelilere Vatandaşlık Verilmesi ve Türkiye’nin Siyasal Geleceği

devrim eren

2011’de başlayan Suriye iç savaşı, Türkiye’yi modern tarihinin en büyük kitlesel göç hareketiyle karşı karşıya bırakmıştır. Türkiye’de geçici koruma statüsünde yaklaşık 2,9 milyon Suriyeli yaşamaktadır. Bunlardan 238 binden fazlası Türk vatandaşlığına geçirilmiştir. Bu gelişme, Türkiye’nin yalnızca demografik yapısını değil, aynı zamanda siyasal dengelerini de etkileme potansiyeli taşımaktadır. Çalışma, Türkiye’nin göç hafızası çerçevesinde Balkan, Bulgaristan ve Irak göçleriyle karşılaştırmalı bir değerlendirme sunmakta; Suriyelilerin vatandaşlık süreciyle birlikte ortaya çıkabilecek siyasal katılım olasılıklarını tartışmaktadır. Mevcut durumda Suriyeli seçmenlerin toplam seçmen içindeki oranı sınırlı görünse de, orta ve uzun vadede oy bloklaşması, parti dengeleri üzerinde belirleyici bir faktör olabilir. Ekonomik entegrasyon, kamuoyu algısı ve uluslararası fonlar gibi unsurlar, siyasal süreci şekillendiren ek değişkenlerdir. Bu bağlamda makale, Suriyelilerin Türkiye’nin siyasal geleceğinde “denge unsuru” olarak rol alma ihtimaline işaret etmekte ve entegrasyon politikaları açısından çözüm önerileri geliştirmektedir.

Suriyelilerin Geri Dönüş Göçü: Şanlıurfa Örneği

Mehmet Şahin

Uluslararası göç süreçlerinin önemli boyutlarından biri, göç eden bireylerin veya toplulukların köken ülkeye geri dönüşleridir. Geri dönüş, ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelerde bir hak olarak tanımlanmakta; özellikle gönüllü geri dönüş, mülteci krizlerine yönelik kalıcı çözüm stratejilerinden biri olarak değerlendirilmektedir. Ancak gönüllü geri dönüş süreçleri yalnızca bireysel tercihlerle sınırlı olmayıp güvenlik, siyasal istikrar, ekonomik ve toplumsal koşullar ve uluslararası politikaların etkisiyle biçimlenmektedir. Bu çalışma, Şanlıurfa’da yaşayan Suriyeli sığınmacıların gönüllü geri dönüş eğilimlerini sorunsallaştırmaktadır. Araştırmanın amacı Şanlıurfa örneğinde Suriyelilerin gönüllü geri dönüş eğilimlerini ve bu eğilimleri belirleyen temel faktörleri incelemektir. Araştırmada nitel yöntem benimsenmiş; fenomenolojik desen çerçevesinde veriler derinlemesine görüşme tekniğiyle toplanmıştır. Çalışma kapsamında Şanlıurfa’nın üç merkez ilçesinde (Eyyübiye, Haliliye, Karaköprü) ikamet eden 26 Suriyeli sığınmacı ile görüşmeler gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir.

Araştırma sonuçları, katılımcılar arasında koşulsuz gönüllü geri dönüş eğiliminin bulunmadığını ortaya koymuştur. Bulgular, iki temel eğilime işaret etmektedir: Katılımcıların bir kısmı hangi koşulda olursa olsun Suriye’ye geri dönmeyi reddederken, diğer bir kısmı ise ancak belirli şartların sağlanması durumunda geri dönüşü mümkün görmektedir. Güvenlik kaygıları, ekonomik istikrarsızlık, kentsel altyapı eksiklikleri, mezhepsel ve politik çatışmalar ile sosyal bağların zayıflaması geri dönüşe olumsuz yaklaşımın temel nedenleri arasında öne çıkmaktadır. Öte yandan, rejim değişikliği, savaşın sona ermesi, güvenliğin sağlanması ve temel hakların güvence altına alınması gibi koşulların gerçekleşmesi halinde geri dönüşe şartlı olumlu bakan bir grubun varlığı da dikkat çekmektedir. Sonuç olarak, çalışmanın gerçekleştirildiği dönemde gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüş için gerekli koşulların oluşmadığı görülmektedir. Suriyeli sığınmacıların geri dönüş eğilimlerinin çok katmanlı ve dinamik bir yapıya sahip olduğu açıktır. Bu bağlamda, geri dönüş olgusunun daha kapsamlı bir biçimde anlaşılabilmesi için farklı temalar ve örneklem grupları üzerinde yapılacak yeni akademik çalışmalar önem taşımaktadır.