Göç Dergisi

The Transformative Effects of Artificial Intelligence in Migration Management: An Analysis of Country Practices

Melike Çallı Kaplan

Bu çalışma, yapay zekanın (YZ) göç yönetiminde nasıl dönüştürücü bir rol üstlendiğini ve bu dönüşümün etik, hukuki ve yönetsel boyutlarını ülke örnekleri üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Dijitalleşmenin hız kazanması, devletleri sınır güvenliği, vize süreçleri, sığınma başvuruları ve entegrasyon politikalarında yapay zeka temelli uygulamalara yönelmeye zorunlu kılmaktadır. YZ destekli uygulamalar, karar alma süreçlerinde verimliliği artırırken, göçmenlerin haklarının korunması bakımından yeni tartışmaları da gündeme getirmektedir. Çalışma, ABD, Kanada, Almanya, İsveç ve Avrupa Birliği örnekleri üzerinden YZ’nin göç yönetiminde kullanım alanlarını ve bu uygulamaların toplumsal etkilerini karşılaştırmalı biçimde değerlendirmektedir. Çalışmada, ilk olarak, ulusal ve uluslararası alan yazında göç yönetiminde yapay zeka kullanımına ilişkin çalışmalar incelenmiştir Bulgular, ikincil veriler detaylı bir şekilde incelendikten sonra elde edilmiştir. YZ’nin göç yönetiminde karar alma süreçlerini hızlandırdığı, veri temelli politika üretimini kolaylaştırdığı ve güvenlik kapasitelerini artırdığı; ancak aynı zamanda etik ikilemler, veri gizliliği riskleri ve algoritmik önyargılar gibi önemli sorunlar doğurduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma, YZ tabanlı göç yönetiminde insan hakları temelli bir yönetişim çerçevesinin gerekliliğini vurgulamaktadır.

The İmpact GÖÇÜN KADINLARIN İSTİHDAM DURUMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: MERSİN AFETEVLER MAHALLESİNDE NİCELİKSEL BİR ARAŞTIRMA

zeynep gökalp

Bu çalışmanın temel ekseni Mersin’e göç eden aileler içerisindeki kadınların istihdam durumlarını araştırmak üzerinedir. Çalışmada öncelikle AB ve OECD ülkelerinde göçün nedenleri ve kadınlar üzerindeki etkileri üzerinde durulmuş, daha sonra Türkiye’de ve Mersin’de göçün nedenleri ve kadınların istihdamı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Sonrasında ise Mersin Afetevler mahallesinde ikamet eden ve göçle gelen 50 kadının istihdam durumları incelenmiştir. Mersin'de kadın göçünün türüne bakıldığında daha çok evlilik göçünün tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Mersin Afetevler Mahallesi'nde ikamet eden ve Mersin'e göç eden 50 kadından 27'sinin Mersin'e göç ettikten sonra çalışmaya başladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Türkiye’de Suriyeli Göçmenler Arasında Erken Yaşta Evlilikler: Bir Literatür Taraması

yasemin gezer tuğrul

Erken yaşta evlilikler, çocuk ve ergenlerin eğitim, sağlık ve gelişim haklarını ihlal eden, toplumsal eşitsizlikleri ve yoksulluk döngüsünü pekiştiren çok boyutlu bir sorundur. Göç, savaş ve insani krizler, bu riskleri artırmakta ve özellikle göçmen çocuklar için erken evlilik olasılığını yükseltmektedir. Bu çalışma, Türkiye’deki Suriyeli göçmenler arasında erken yaşta evlilik olgusunu doğrudan ele alan akademik çalışmaları sistematik alanyazın taraması yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma, 2011–2025 yılları arasında yayımlanan Türkçe ve İngilizce çalışmaların analizine dayanmaktadır. Literatür taraması sonucunda erken yaşta evliliklerin, ekonomik yoksunluk, göç ve savaşın yarattığı güvensizlik, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, aile baskısı ve kültürel normlar tarafından teşvik edildiği görülmüştür. Bu evliliklerin, eğitimden kopuş, sağlık ve psikososyal sorunlar ile toplumsal uyumda güçlükler gibi sonuçlara yol açtığı; aynı zamanda kız çocuklarının sosyal kimlik, güvenlik ve ekonomik bağımsızlık alanlarında ciddi etkiler yarattığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, mevcut literatürde erkek çocukların deneyimlerine, aile içi dinamiklere ve politika müdahalelerinin etkililiğine ilişkin çalışmaların son derece sınırlı olduğu; uzunlamasına ve kuramsal temelli araştırmalara ihtiyaç bulunduğu görülmüştür. Çalışma, bu yönüyle literatürdeki boşluklara dikkat çekmekte ve erken yaşta evliliklerin önlenmesi için eğitim, toplumsal farkındalık, sosyal hizmet, sağlık, ekonomik destek ve hukuki düzenleme alanlarını kapsayan çok boyutlu politika önerileri sunmaktadır.

Yaşam Yönetim Stratejileri Bağlamında Göçmen Kadınlar ve Uyum

Tubanur İnanç Bozkurt

Göç, tarih boyunca var olmuş ve var olmaya devam edecek, köklü değişim ve dönüşüm süreçlerini içinde barındıran sosyal bir olaydır. Günümüzde ise, artan etkisi ve yaygınlığı ile belirgin bir gerçeklik olarak gündeme gelmektedir. Göç, başlı başına zorlu bir süreç olmakla birlikte, göçmen kadınların maruz kaldığı toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılık, süreci onlar için daha da karmaşık ve güç hale getirmektedir. Bu süreçte kadınlar, erkeklere kıyasla daha dezavantajlı bir konumda bulunmaları nedeniyle özel olarak ele alınmalıdır. Kadınların göç sürecinde karşılaştıkları sorunlar uyum kapasitelerini olumsuz etkileyebilir ve sağlıklı bir uyum sürecini engelleyebilir. Bu bağlamda Seçim, Optimizasyon ve Telafi (SOT) Modeli, bireylerin kaynaklarını etkili kullanarak zorluklarla başa çıkmalarını destekleyen üç strateji sunar. Bunlar seçim yapma (seçim), mevcut kaynakları en iyi şekilde kullanma (optimizasyon) ve kayıpları telafi etmedir (telafi). Bu çalışma, göçmen kadınların uyum sürecini SOT Modeli çerçevesinde ele alarak, literatürdeki önemli bir boşluğu doldurmayı ve alanyazına yeni bir bakış açısı kazandırmayı hedeflemektedir.

Türkiye’de İç Göçün Çok Boyutlu Panel Veri Yöntemi İle Analizi

Mustafa Saygın Araz

Bu çalışma, Türkiye’de il düzeyinde iç göçü etkileyen temel faktörleri çok boyutlu panel veri analizi yoluyla incelemeyi amaçlamaktadır. Analizlerde 2009-2023 dönemi için 81 ile ait yıllık bazda veriler kullanılmış olup veriler Türkiye İstatistik Kurumu veri tabanından derlenmiştir. Bağımlı değişkenin net göç hızı olarak ele alındığı modeller sabit ve tesadüfi etkiler tahmincileri kullanılarak tahmin edilmiş çok boyutlu sabit etkili modelin daha tutarlı sonuçlar ürettiği görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre hem ekonomik hem de demografik faktörlerin iç göç üzerinde etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Kişi başına gelir düzeyi hâlâ önemli bir ekonomik değişkendir ve nüfus artış hızıyla birlikte göç alan iller için çekici unsur olduğu görülmüştür. Ayrıca genç nüfus oranı, yaş bağımlılık oranı ve nüfus yoğunluğu gibi demografik göstergelerin de itici faktör olduğu ve illerin göç verme potansiyeli üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir.