Adalet Ağaoğlu’nun Bir Göç Romanı: Fikrimin İnce Gülü

Özet

Toplumların kaderinde etkili olan ve farklı türlere ayrılan göç olgusu, insan yaşamından bağımsız değerlendirilmeyen edebiyatın da konuları arasındadır. Göçün işlendiği edebi eserlerden biri Adalet Ağaoğlu’nun ikinci kitabı Fikrimin İnce Gülü’dür. Bu çalışmada söz konusu eser bağlamında göç, kişi merkezli olarak “yurt dışına gidenler”, “yurt dışından dönenler” ve “geride kalanlar” şeklinde incelenmektedir. Metne dayalı inceleme yöntemi ile tarihsel ve sosyolojik yaklaşımın ışığında anlatı kişileri odaklı ortaya konulan toplumsal, siyasal, psikolojik ve ekonomik çatışma kaynaklı veriler eser merkezlidir, genelleme yapılmamaktadır. İnsanların beklenti ve hayal kırıklıklarıyla şekillenen Almanya’ya göç sürecinde dağılan/dönüşen aile yapısı, yurtla olan ilişkilerin devamlılığı meselesi, çalışma koşullarının ağırlığı, kültür, dil, din kaynaklı uyumsuzluklar, bireyi yalnızlaşmaya sürükleyen yabancılaşma ve dönüşlerde yaşanan sorunlara değinilir. İki farklı kültür arasında sıkışan, bocalayan, meta kültürün etkisinde tüketim eşyalarına sığınan anlatı kişileri, ekonomik ve sosyal düzene uyum sağlayabilmek için kültürel yozlaşmaya neden olan davranışlar sergilerler. Söz konusu süreci Fikrimin İnce Gülü çerçevesinde inceleyebilmek için göç kuramları arasında bireysel ve toplumsal göç hareketlerini açıklama imkânı veren “çatışma ve göç kültürü” modeli esas alınmaktadır. Bu model bağlamında insanların iç ve dış göç hareketlerinde çatışma, gerilim, zorluk ve anlaşmazlıkların etkili olduğu göz önünde tutularak incelenen eserdeki kişilerin Almanya’ya göç süreci ile sonrasında yaşanan değişimler ortaya konulmaktadır.

ABSTRACT IN ENGLISH

A Migration Novel by Adalet Ağaoğlu: Fikrimin İnce Gülü

Migration, a powerful force in societies, is among the topics of literature which is also a part of human life. One of the literary works mentioning migration is Fikrimin İnce Gülü, Adalet Ağaoğlu’s second book. It is possible that the migration can be examined based person as "who go abroad", "turning back" and "survivor" in the text. In the light of text-based inspection method, historical and sociological approaches people-oriented disclosed social, political, psychological and economic conflict is based on only the work, generalization is not done. The transforming family structure, continuity issue of relations with the dormitory, the hardships of the working conditions, discrepancies originated from culture, language, religion, alienation which leads to isolation and the problems in return are discourse in the process that based on people's expectations and disappointments. The characters that trapped between two different cultures, refuge on consumer goods, exhibit behaviours that lead to cultural degeneration to adapt to economic and social order of meta culture. The conflict and migration culture model will prevail in order to examine migration movements in Fikrimin İnce Gülü. In the context of this model, the conflicts of characters in the process of migration to Germany will reveal taking into consideration the difficulties and disagreements to be effective.