Mekân İlişkisinde Göçmenlik ve Kültürel Kodlar: İstanbul Örneği

Özet

Göç, toplumların hayatını her dönemde etkilemiştir ve etkisini sürdürmeye de devam etmektedir. Bu çalışmada; İstanbul'da yaşayan Suriyeli göçmenlerin, sosyal ve fiziksel mekân ilişkilerinde yer aidiyetleri ve kültürel kodları ile habituslarının etkileri irdelenmektedir. Göçmenlerin taşıdıkları kültürel kodları ortaya çıkarabilmek için ilişkili görülen kavramlar irdelenmiş, Suriye’deki yaşam alanları, alışkanlıkları ve sosyal yaşantılarına ilişkin bilgiler toplanmıştır. Belirli bir habitusa sahip göçmenlerin devam ettirdikleri ya da yeni edindikleri kültürel sermayelerinin mekânsal karşılığı araştırılmıştır. Bunu anlayabilmek için araştırmada, İstanbul’un sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi farklı mahallelerinde yaşayan Suriyeli göçmen aileler ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Göçmenlerin, yeni yaşam alanları (konut, komşuluk ve kent merkezi) ile önceki yaşam alanları karşılaştırılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre; göç sürecinde göçmenlerin mekânsal aidiyet duygularının gelişmesinde en önemli faktörün sosyal sermayeye dayalı olduğu anlaşılmıştır. Bu sosyal sermayenin devam ettirilmesinde ve geliştirilmesinde hemşerilik ilişkilerinin ve dil bilmenin önemli rol oynadığı tespit edilmiştir.