Zorunlu Göçü Anlamak: Teorik Bir Sentez Geliştirmenin Önemi

Özet

Göç tarihsel sürekliliği olan bir toplumsal olgu olmasına karşın her çağda göçün formu ve onu anlamlandırma süreci çağın dinamikleri neticesinde dönüşmektedir. Bugün artık göç farklı boyutları olan, küreselleşme süreciyle iç içe geçmiş, lokal hareketliliğin değiştiği de bir anlam dünyasına gönderme yapar. Bu sebeple klasik göç teorilerinden hem faydalanılır hem de eksik yönleri yeniden yorumlanmaya açık hale gelir. Bu makale bugün artık tek bir göç teorisinin anlamlı olmadığını, farklı teorilerinin sentezinin önemli olduğunu iddia etmektedir. Zorunlu göç de bu anlamda merkeze oturur çünakü hem gönüllü göçün özelliklerini kendi içinde ihtiva eder hem de kendine has özellikleri küresel ekonomik yapısal dönüşümlerin hedefindedir. Literatürde hali hazırda olan tartışmalar göçün sebeplerine ve sonuçlarına odaklanırken artık göçün bitmeyen bir süreç olduğunun kabulü ile bir uygulama teorisinin varlığına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sebeple yapılaşma teorisinin geniş bir açıdan yorumlanması göçün lokal ve küresel dinamiklerini işin içine katarken gündelik hayatın içinde bir eylem halinde olan göçmen failliğini de merkeze oturtur. Bu makalenin farkı ve önemi zorunlu göçe odaklanarak bir “Uygulama Teorisi” sunmasıdır. Fakat bu makaledeki yaklaşım entegre bir göç teorisi değildir ve asli göç teorilerinin yerini almaz. Sosyal hayatın farklı dinamiklerini zorunlu göç bağlamında anlayan bir sentezdir. Son aşamada bu teorinin ampirik çalışmalarla nasıl uygulanabileceğine bakılacaktır. Öncelikle O’Reilly’ nin (2012) İspanya’daki İngiliz göçmenler üzerinden yaptığı tartışma, daha sonra Suriye’den Türkiye’ye gerçekleşen göçün anlaşılabilirliği üzerinden bir vaka analizi ile tartışma genişletilecektir.