Türkiye’deki Afgan Mültecilerin Ekonomik Entegrasyonları: Tekirdağ Ferhadanlı Mahallesi Örneği

Özet

Afganistan tarihi, yıllar süren işgaller ve savaşlar tarihidir. Stratejik konumu ve zengin yeraltı kaynakları açısından önemli bir ülke olan Afganistan; İngiliz, Sovyet ve ABD işgalleri altında kalmış, yaşanan iç savaşlar ve Taliban güçlerinin hakimiyet mücadelesi uzun yıllar süren siyasi ve ekonomik istikrarsızlık dönemlerinin yaşanmasına neden olmuştur. 2021 yılında ABD’nin Afganistan’dan çekilmesiyle birlikte yönetimi ele geçiren Taliban’ın baskıcı politikaları ve ekonomik koşulların olumsuzluğu, milyonlarca Afgan’ın ülkelerini terk ederek göç etmelerinin en önemli nedenleri haline gelmiştir. Gerek işgal dönemlerinde gerek Taliban yönetimi döneminde kitlesel halde yaşanan göçler sıklıkla İran ve Pakistan’a yönelik olurken, küreselleşme süreci içerisinde dünyanın farklı bölgelerine, örneğin Türkiye’ye de yönelik göç hareketliliği yaşanmıştır. Türkiye’de bulunan düzensiz Afgan göçmenler sosyal ve hukuki haklardan yoksun zor koşullarda hayatlarını sürdürmektedirler. Afgan göçmenler genellikle beden gücü gerektiren inşaat, fabrika, tarım gibi alanlarda kayıt dışı olarak çalışmakta ve çalıştırılmaktadırlar. Dil bariyeri, kültürel uzaklık, yetersiz sosyal çevre gibi faktörler uyum sürecini zorlaştırmakta ve istihdam alanında daha düşük ücretlerle olumsuz koşullar içerisinde çalışmalarına neden olmaktadır. Yaşanan göçün önemli duraklarından biri, İstanbul’a olan yakınlığı ve tarım alanında istihdam olanaklarının fazlalığı sebebiyle Tekirdağ ilidir. Bu sebeple çalışmanın odak noktası Tekirdağ, Süleymanpaşa’dır ve bu ilçeden Afganların yoğun olarak tarım ve hayvancılıkta çalıştıkları Ferhadanlı Mahallesi seçilmiştir. Tipik durum örneklemesi olarak alınabilecek Ferhadanlı’daki Afgan tarım/ hayvancılık işçileri İstanbul’a ve Avrupa çıkışına yakın, kayıt dışı, beden gücüyle çalışan, sosyal çevreden uzak kimselerdir. Bu örneklem üzerinden, uyum süreci ve ekonomik entegrasyon çarpıcı olarak örneklenebilecektir. Amacı, tipik duruma odaklanarak ayrıntılı açıklama yapmak olan bu çalışmada, katılımcıların hepsinin erkek olması beklenmektedir ve eğitim seviyeleri, medeni durumları, mesleki yeterlilikleri, Türkiye’ye geliş süreçleri, çalışma koşulları, parasal transfer deneyimleri gibi çeşitli değişkenler üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır.