Suriyeli Gençlerin Eğitim Sürecinde Kültürleşme Deneyimleri

Özet

Göç, günümüzde yaşanan çatışma ve karmaşalar nedeniyle devam etmektedir. Göç süreci, güvenli bir alana yeniden yerleşim ve kaynaklara erişim fırsatları sunmaktadır. Birey açısından bu konular belirsizlikler de taşımaktadır. Mülteciler/geçici sığınmacılar göç sürecini planlamadan ve zorunluluklar nedeniyle aniden hızla verilen kararlarla deneyimlerler. Mülteciler menşe ülkede, göç sürecinde ve yeni yerleşilen ülkede travmatik olaylara maruz kalarak çoklu kayıplar yaşarlar. Bu grup için Yeniden yerleşim, kültürleşme ve uyum süreci zorlu geçmektedir. Genellikle komşu ülkelere yerleşen mülteciler için coğrafik yakınlık nedeniyle kültürel farklılıklar fazla olmasa da sosyal ve kültürel açıdan farklı bir yere yerleşmek, fiziksel, psikolojik ve sosyal birtakım zorluklar bireylere ek yük getirebilir. Bu süreçte özellikle mülteci çocuklar ve gençler yaygın olarak savunmasız ve bağımlı olarak tanımlanmaktadır. Çocuklar ve gençler çalışma, eğitim gibi farklı nedenlerle baskın grupla etkileşim içine girerler. Aynı zamanda gençlik dönemi sosyal kimliğin geliştiği, kişilik oluşumunun dinamik olduğu bir süreçtir. Bu süreçte eğitim mülteci gençlerin uyumu ve psikolojik iyi oluşlarında önemli bir yere sahiptir. Mülteci gençler için eğitim hem yeni kültürle ilgili bilgi edinmelerine kaynaklık eder, hem de yeteneklerini geliştirmelerine aracılık eder. Mevcut politikalarla şekillendirilen eğitim sisteminin sonuçları bireysel olarak psikolojik iyi oluşu ve uyumu doğrudan etkilemektedir. Okullar, mülteci gençlere destek sağlamak için ideal alanlardır. Mülteci gençlerin eğitime katılımları ve okula başarılı uyumları, onların psikolojik iyi oluşlarını olumlu etkilemektedir. Bu nedenle baskın toplumla yaşanan kültürleşme, sosyal kimlik, ayrımcılık, uyum gibi kavramlara odaklanmak önemlidir. Gençlerin eğitim sistemindeki kültürleşme süreci uyumlarını etkilediği için bu kavramlar değerlendirilmiştir.

Çalışmanın amacı Türkiye’de yaşayan mülteci gençlerin eğitim sürecinin kültürleşme, sosyal kimlik, kesişimsellik, ayrımcılık ve uyum gibi sosyal psikolojik kavramları bağlamında değerlendirilmesidir. Eğitim süreci mülteci gençler için yeni fırsatlar ve belirsizlikler barındırır. Eğitim fırsatları sadece başarılı bir uyum için değil, aynı zamanda psikolojik iyi oluş içinde bir zemin oluşturmaktadır. Sonuç olarak kültürleşme süreci ve bu süreçte karşılaşılan sorunlara karşı geliştirilen mekanizmaların öğrenilmesinin uzun vadede uyum politikalarının belirlenmesinde alana katkı sağlayacak işlevsel çıktılarının olacağı düşünülmektedir.